Kelderende winsten bij advocatenkantoren? Digitalisering als antwoord (!)

Amerikaanse advocatenkantoren hebben ondertussen al ruim een jaar te maken met flink dalende winsten. De Law Firm Financial Index (LFFI) klokte zelfs af op de laagste indexering aller tijden. Na een hoogconjunctuur – met twee opeenvolgende jaren waarin recordwinsten werden geboekt - zitten specialisten met de handen in het haar. Welke oorzaken liggen aan de basis van de zekelderende winsten?

In 2022 namen advocatenkantoren in de Verenigde Staten een verdubbeling waar van de algemene kosten in vergelijking met het jaar voordien. Logischerwijs is het een helse uitdaging om winsten te maximaliseren wanneer een onderneming te maken krijgt met een buitensporige kostenstijging. Na een periode van thuiswerk, ten gevolge van de coronapandemie, en maatregelen die dit met zich meebracht, keerden werknemers opnieuw massaal terug naar kantoor, met een onmiddelijke impact op de algemene kost tot gevolg.

Een andere, nog belangrijkere, paramater die invloed uitoefent op deze stijging is de toegenomen salariskost van werknemers. Naast een hoge inflatie is er - ook in de VS - sprake van een ‘War for talent’. Het aanwerven van personeel met de nodige kwaliteiten en specificaties resulteerde in een gigantische toegenomen salariskost, die een stuk hoger lag dan een jaarvoordien. Deze factoren resulteerden logischerwijs in een (fors) afnemende winstgevendheid van advocatenkantoren in 2022.

Investeren in digitalisatie als sleutel

Normaliter brengt een dalende winstgevendheid een natuurlijke reflex van bezuiniging met zich mee. Zeker in crisistijd is investering in digitale innovatie niet vanzelfsprekend. In de VS ontstaat er echter geen paniekreactie. Kantoren namen het model van ‘uurtje-factuurtje’ onder de loep en stelden vast dat er hieromtrent geen problematische situatie gaande was: het aantal gefactureerde uren bleef gelijklopend en ook de tarieven bleven organisch toenemen.

Hoewel dit model eveneens aan herziening toe is – dat is een andere discussie – blijkt het antwoord van de Amerikaanse juridische sector op deze uitdagingen opzienbarend. In plaats van traditionele besparingen in crisistijd, kiest men daarentegen voor een forse investeringsdrang in nieuwe technologieën. Deze opvallende aanpak van de Amerikaanse advocatenkantoren maakt duidelijk dat (eindelijk) het besef is gegroeid dat de juridische sector mee moet gaan met haar tijd en technologische innovatie beter kan omarmen, dan verwerpen.

Amerika als trendsetter … of toch niet?

Ontwikkelingen in de Angelsaksische wereld blijken vaak een voorbode voor eenzelfde evolutie in Europa. Toch is er ook bij ons reeds een steeds groter wordend besef dat digitalisering bijdraagt aan een efficiëntere werking en betere dienstverlening van (-en binnen) de juridische sector. Concreet heeft bijvoorbeeld de Orde Van Vlaamse Balies (OVB) met het opzetten van Taskforce Overmorgen een aanzet gegeven tot visievorming rond digitale innovatie in het (Vlaamse) juridische veld.

Het doel om digitalisering bij alle advocaten die lid zijn aan de balie te bevorderen, is zeker een belangrijke en nobele eerste stap. Toch is het absoluut noodzakelijk om deze aanzet verder uit te diepen in concrete actiepunten en beleidsinitiatieven die digitale transformatie ook effectief bestendigen bij kleine én grote kantoren. Op dat vlak dienen nog belangrijke hordes genomen te worden.

Voorlopig is het koffiedik kijken of Vlaamse- en bij uitbreiding Europese -  advocaten het voorbeeld van hun Amerikaanse collega’s zullen volgen.  Blijft de trein der digitalisatie met horten en stoten verdergaan, kiest men zelfs resoluut voor besparingen of zullen daarentegen investeringen in technologie aangemoedigd en geïntensifieerd worden? ‘To be continued… ‘

‍